RE-DIRECTING: EAST. Conversations 
# 6: Bermet Borubaeva & Diana Ukhina, Kirgizstan

10 lipca 2013, godz. 17.00, Budynek Laboratorium CSW
Spotkanie w języku angielskim
 

RE-DIRECTING: EAST Conversation # 6:
Bermet Borubaeva & Diana Ukhina from CSW TV.

Bermet Borubaeva & Diana Ukhina: "Samoorganizujące się wspólnoty jako sposób istnienia sztuki współczesnej w Kirgistanie"

W naszej prezentacji chcemy rozmawiać o sytuacji sztuki współczesnej w Kirgistanie na przestrzeni ostatnich kilku dziesięcioleci. W tym kontekście skupimy się na głównych punktach procesu edukacji artystycznej, posługując się przykładami szkół, w których uczyłyśmy się w ciągu ostatnich pięciu lat.

Ostatnie 20 lat w Kirgistanie było okresem wprowadzania szeregu neoliberalnych reform. Ideologia, na której się one zasadzają zakłada minimalizację wpływu władz państwowych na życie ekonomiczne i społeczne. Procesowi temu towarzyszy patriarchalna perspektywa, prowadząca do degradacji infrastruktury i oddziaływania społecznego, co sprzyja zachwianiu stabilności politycznej w kraju. Po upadku ZSRR i okresie adaptacji, doszło do serii gwałtownych, wymuszonych zmian władzy ("rewolucje" w 2005 i 2010 r.). W tym samym czasie doszło również do samoorganizacji wielu nieinstytucjonalnych i niezależnych wspólnot artystycznych w Kirgistanie, a także w całym regionie Azji Środkowej, których członkowie zaczęli zajmować się sztuką współczesną.

Poza wystawami sztuki współczesnej w Ałma-Acie (Kazachstan), w której znajduje się Centrum Sztuki Współczesnej, podobne imprezy odbywały się także w Biszkeku (m.in. «Plus-Minus», «And others ...», «The area of risk», «In the shadow of heroes» itd.). Były to wystawy o charakterze regionalnym, prezentujące artystów z Kirgistanu, Kazachstanu, Uzbekistanu i Tadżykistanu. W roku 2005 w Wenecji po raz pierwszy otwarto Pawilon Azji Środkowej. Był to pierwszy duży krok na światowej scenie sztuki dla artystów z tego regionu. Działalność na polu sztuki współczesnej była w tym okresie obszarem niezależności, entuzjazmu i wolności, procesem opartym na samoorganizacji, realizowanym przez samouków. Każdy z jego uczestników dysponował takimi samymi prawami w procesie decyzyjnym, dotyczącym twórczości i nie istniała w nim żadna hierarchiczna struktura. Jednak z powodu braku jakichkolwiek programów edukacyjnych z zakresu sztuki nowoczesnej na uczelniach państwowych, towarzyszy temu istotny problem zapewnienia edukacji artystom, menadżerom i kuratorom. W roku 2009 powstał pierwszy projekt pilotażowy "ArtEast" – School of Contemporary Art, przeznaczony dla studentów, którzy nie posiadali żadnej edukacji w tej dziedzinie. Ośrodek ten stał się źródłem wyjątkowych doświadczeń na polu nowatorskiej metodologii uczenia, przyczyniając się też do powstania lokalnych, samoorganizujących się grup artystycznych, m.in.: inicjatywy młodych artystów InsideOut, funkcjonującej obecnie jako "Jon ele emes" oraz grupy "StrekOOza". Zorganizowały one szereg wydarzeń kulturalnych, biorąc też udział w lokalnych i międzynarodowych wystawach.
W 2012 r. STAB (School Theory and Activism w Biszkeku) otworzył pierwszy program edukacyjny z zakresu "sztuki i produkcji". Główne metody wykorzystywane w szkole to badania teoretyczne nad sztuką regionalną Azji Środkowej oraz analiza materialna procesu wytwarzania sztuki na przecięciu gospodarki rynkowej i ideologii neoliberalnej. Zadajemy sobie pytanie: jak będzie wyglądać rozwój sztuki w naszym regionie? Z jednej strony mamy do czynienia z entuzjazmem, z drugiej z całkowitą zależnością od zewnętrznych źródeł finansowania wydarzeń i platform, służących sztuce.

Bermet Borubaeva urodziła się i mieszka w kirgiskim Biszkeku. Jest niezależną artystką, dyrektorką artystyczną, członkinią grupy artystycznej «Стрек°°за» (StrekOOza) oraz grupy młodych artystów "InsideOut". Tytuł licencjata uzyskała w dziedzinie nauk politycznych. Borubaeva ukończyła Szkołę Sztuki Współczesnej "ArtEast" w Biszkeku oraz szkoły letnie: prowadzoną przez grupę artystyczną Cascoland Biszkek, "Mobile Architecture Kunstford Vijfhausen" w Holandii, "Terrain Orientation", Global ArtLab Program for Young Artists w Nowym Jorku prowadzony przez CEC ArtsLink oraz Moskiewską Letnią Szkołę Kuratorstwa "Polityczne tworzenie wystaw" prowadzoną przez Wiktora Misiano i fundację V-A-C-Foundation. Od roku 2009 brała udział w różnych warsztatach i projektach artystycznych a także uczestniczyła w organizacji lokalnych i międzynarodowych zdarzeń artystycznych takich jak: Pierwsza Środkowoazjatycka Młodzieżowa Wystawa Sztuki Współczesnej ON/OFF, Mini-festiwal "Trash", "Trash II", we współpracy ze szwajcarskimi artystami i stowarzyszeniem Focus-Art Association "TET A TET # 2" wystawy w Kirgistanie i Szwajcarii oraz program edukacyjny wystawy Lingua Franca/ Frank Tili poświęconej językowi, historii i polityce. Jest kuratorką programów edukacyjnych. Ma na swoim koncie publikacje w dziedzinie sztuki, nauk politycznych i polityki publicznej. Koordynatorka biblioteki STAB – Szkoły Teorii i Aktywizmu w Biszkeku, środkowoazjatyckiej inicjatywy artystyczno-badawczej, której uczestnicy określają sztukę jako mechanizm krytyki społecznej i radykalnej wyobraźni.

Diana Ukhina jest artystką i menadżerką działającą w obszarze sztuki współczesnej, członkinią grupy artystycznej «СтрекООза» (StrekOOza) oraz grupy młodych artystów InsideOut. Ukończyła Szkołę Sztuki Współczesnej "ArtEast" w Biszkeku oraz szkoły letnie: prowadzoną przez holenderską grupę artystyczną Cascoland w Biszkeku, "Terrain Orientation" w Duszanbe oraz warsztaty "ClimaSight" w Monachium. W ciągu ostatnich czterech lat brała udział w organizacji projektów artystycznych, m.in.: Letniej Szkoły fotografii dokumentalnej, wideo i animacji "Investigate Real Life"; Eko-festiwalu "Trash II" pod hasłem "Zrób las" (Make a Forest) we współpracy z międzynarodowym festiwalem pod tą samą nazwą; Pierwszej Środkowoazjatyckiej Młodzieżowej Wystawy Sztuki Współczesnej ON/OFF, Mini-festiwalu ekologicznego "Trash". Pełniła funkcję współkuratorki i organizatorki programu edukacyjnego wystawy Lingua Franca / Frank Tili poświęconej językowi, historii i polityce prowadzonego przez grupę StrekOOza, oraz pierwszej wystawy pawilonu środkowoazjatyckiego na Weneckim Biennale Sztuki, szeroko prezentowanego w Azji Środkowej. Koordynatorka projektu STAB – Szkoły Teorii i Aktywizmu w Biszkeku. STAB to środkowoazjatycka inicjatywa artystyczno-naukowa, której uczestnicy określają sztukę jako mechanizm krytyki społecznej i radykalnej wyobraźni. Mieszka w kirgiskim Biszkeku.