ARCHIPELAG JAZDÓW
Weekend 1 19 – 21 czerwca 2014 ARCHIPELAG JAZDÓW
godz. 19.00 Otwarcie Archipelagu Jazdów Inauguracja projektów:
godz. 12.00 Archipelag Literatury – warsztaty czytania z bliska
godz. 11.00 Teatranki | Ludoteka Jazdów godz. 12.00 Rezonans Zamku Ujazdowskiego – spacer z Małgorzatą Kuciewicz i Simone De Iacobis (Grupa Projektowa Centrala)w ramach projektu "Perspektywiczny Model Badawczy Jazdowa" godz. 16.00 Roślinni Migranci – wyprawa terenowa w poszukiwaniu gatunków inwazyjnych na Jazdowie
Program szczegółowy: Piątek, 19 czerwca godz. 19.00 Otwarcie Archipelagu Jazdów Inauguracja projektów: Zarówno w polityce, jak również w biologii istnieją postawy zachowawczo-konserwatywne oraz progresywno-spekulacyjne. Jedni uważają, że trzeba za wszelką cenę zachować status quo i nie doprowadzać do zmian ekosystemów w celu prewencji ich imigracji lub eksterminacji, podczas gdy inni uważają, że natura sama sobie z tym poradzi na zasadzie autoregulacji, mimo większej, niż kiedykolwiek mobilności i tempa mieszania się gatunków roślin i zwierząt z różnych kontynentów. Pojawienie się na terenie Polski roślin uważanych za obce i inwazyjne jest związane z działalnością człowieka. Nielegalni imigranci z tzw. gatunków alochtonicznych, zwanych tez antropofitami, w tym kenofitami pojawili się nad Wisłą w czasach odkryć geograficznych, czyli u progu antropocenu. Konserwatorzy przyrody, naukowcy i przyrodnicy często wykluczają nowoprzybyłe gatunki z pojęcia "bioróżnorodności" i zamiast dostrzegać ich rolę w zmieniającym się środowisku (co jest nieuchronne i nieuniknione), uważają je za intruzów do wytępienia. Niektóre rośliny bywają oficjalnie zwalczane przez środowiskowe instytucje rządowe, co nasuwa skojarzenia z polityką imigracyjną w krajach zachodnich. "Green Card" to nazwa mikroogrodu zaprojektowanego na kilka letnich miesięcy i zaprezentowanego w cysternie / kazamacie przy Zamku Ujazdowskim. Projekt Gregora Różańskiego bada możliwości stworzenia ekosystemu będącego obrazem wpływu antropocenu – obecnej epoki geologicznej zdominowanej działalnością człowieka na bioróżnorodność roślinności. Projekt prezentowany będzie w przestrzeni dziewiętnastowiecznych piwnic usytuowanych przed główną fasadą Zamku Ujazdowskiego, tzw. cysterny wodnej, zaadaptowanej przez japońskiego artystę Tadashi Kawamatę w listopadzie 2001 roku.
Instalacja "0.5 km koloru" jest znakiem w przestrzeni sąsiadującej z Zamkiem Ujazdowskim, Placem na Rozdrożu i osiedlem Jazdów. Eksponuje szlaki komunikacyjne pomiędzy miejscami o szczególnej energii społecznej: Plac Na Rozdrożu – jeden z najważniejszych węzłów komunikacyjnych w Warszawie, osiedle Jazdów – unikatowy zespół domków fińskich w enklawie zieleni oraz Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. "0.5 km koloru" składa się z dwóch części. Pierwsza jest drogowskazem dla użytkowników Placu na Rozdrożu kierującym ich w stronę CSW. Druga część jest łącznikiem między Zamkiem a osiedlem Jazdów. Na kładce nad Trasą Łazienkowską powstaje ruchomy obraz w odcieniach zieleni. W sposób symboliczny przywraca ciągłość drodze biegnącej wzdłuż zielonej Skarpy Warszawskiej, przeciętej w tym miejscu przez trasę szybkiego ruchu. W kontekście niedawno ocalonego przed likwidacją osiedla domków fińskich, działanie to nabiera szczególnego znaczenia. Poprzez kolor, zmienność i ruch dokonuje się zmiana w przestrzeni. Malarska ingerencja sprawia, że w zależności od oświetlenia, sposobu i prędkości poruszania się wzdłuż barierek ogrodzenia i kładki, zmieniają się doznania wizualne przechodniów. Dwie wstęgi koloru uczytelniają sieć relacji między społecznościami lokalnymi, instytucjami kultury i przestrzenią publiczną, łącząc odosobnione wyspy w swoisty archipelag.
godz. 12.00 Archipelag Literatury – warsztaty czytania z bliska Cykl spotkań z literaturą w ramach projektu Archipelag Jazdów w każdą sobotę od 20 czerwca do 29 sierpnia 2015 w godz. 12.00–13.30 Na warsztatach czytania z bliska omówimy książki, które podejmują kwestie społecznego uczestnictwa grup i jednostek, sąsiedztwa oraz więzi tworzonych w obrębie lokalnych wspólnot. Razem odtworzymy mitologie, które te fikcyjne wspólnoty tworzą, by (współ-)istnieć. Wychodząc z założenia, że literatura to często laboratorium społeczne, zbadamy różne modele koegzystencji grup i jednostek, i stworzymy dla nich topografie literackie. Przyjrzymy się też procesom kartograficznym w literaturze, dzięki którym niewidoczne wcześniej miejsca stają się widoczne na mapie i w świadomości czytelnika, pamiętając, że rewersem uwidocznienia pewnych rejonów jest zaciemnienie innych. Na przykładzie kartografii, która "wytwarza miejsca", zadamy pytania o popularną dziś metaforę mapy: jej przydatność i ograniczenia w przypadku mapy narracyjnej, jaką tworzą pisarze. Pamiętając o wspólnotowej tradycji Jazdowa, zapewniamy gościnną atmosferę późnych śniadań. godz. 11.00 Teatranki | Ludoteka Jazdów Czy miasto może być ogromną planszą do gry? Jakie zakamarki i historie skrywa w sobie teren Jazdowa? Jak trafić z Placu na Rozdrożu do Finlandii, na Wyspę Drzew, do hotelu dla owadów i nad strumyk, w którym kąpią się smoki? Instytut Teatralny zaprasza dzieci i rodziców na twórcze warsztaty w terenie. Teatranki – Ludoteka Jazdów to cykl niedzielnych spotkań, poświęcony poszukiwaniu miejskich gier i nowych przestrzeni wspólnej zabawy na świeżym powietrzu. Teren Jazdowa stanie się przestrzenią kreatywnych eksperymentów. Odkryjemy na nowo stare elementy krajobrazu, odnajdziemy zagubione lokalne historie i napiszemy własne. Stworzymy nową mapę Jazdowa – pełną skarbów, pomysłów i wskazówek jak twórczo spędzać tam wspólny czas. W pierwszym spotkaniu cyklu zapraszamy dzieci i rodziców na performatywny spacer po terenie Jazdowa. Będziemy wędrować śladami instalacji wykonywanych przez małych i dużych w ramach cyklu "Laboratorium Przestrzeni" Małego Instytutu Teatralnego. Jest to interaktywna wystawa stworzona przez dzieci i dla dzieci, w której odbędziemy podróż do wnętrza drzewa, upleciemy największą na świecie pajęczą sieć i odkryjemy zakamarki Jazdowa, o jakich nawet nam się nie śniło.
W niedzielę zapraszamy na pierwszy z cyklu spacerów po Jazdowie "Rezonans Zamku Ujazdowskiego". Spotkanie inauguruje projekt "Perspektywiczny Model Badawczy Jazdowa", stworzony przez Grupę Projektową Centrala, który prowadzić ma do stworzenia wielowymiarowej mapy przestrzeni Jazdowa. Każdy ze spacerów będzie próbą przyjęcia odmiennej perspektywy patrzenia na teren Jazdowa. Wszystkie te spojrzenia znajdą swoje odbicie na umieszczonym w parku przed Zamkiem Ujazdowskim stole-makiecie, który stanie się jednocześnie punktem spotkania i dyskusji o tym, czym jest i może być Jazdów.
Wędrówki roślin pod wieloma względami przypominają migracje ludzi. Migrantów sprowadza się do innych krajów celowo, aby pracowali dla nowej ojczyzny, zagospodarowywali pustki, tworzyli dotąd nieobecne gałęzie przemysłu i usług, a nawet bronili w razie potrzeby swoich nowych rządów. Dokładnie tak samo bywa z roślinami, dostarczającymi więcej pożytków niż zwierzęta i minerały. Od początków rolnictwa przenoszono gatunki uprawne po to, by dawały pokarm, paszę dla zwierząt, włókna, barwniki, lekarstwa i środki odurzające. Większość przybyszów rośnie tylko w wyznaczonych dlań miejscach i nie przetrwałaby długo bez pomocy rolnika lub ogrodnika. Niektóre gatunki jednak aklimatyzują się szczególnie dobrze, a wręcz “uciekają” z upraw i śmiało wypierają rodzimą florę z jej naturalnych siedlisk. Niejeden gatunek segetalny (mówiąc brutalnie: chwast roślin uprawnych; mówiąc elegancko: zioło towarzyszące roślinom użytkowym) zawleczony na ziemie polskie w starożytności i średniowieczu tak mocno wrósł w nasz krajobraz kulturowy i przyrodniczy, tyle zastosowań znalazł w obejściu, że teraz żal nam zupełnie go wytępić. Podczas wyprawy poszukamy gatunków inwazyjnych na Jazdowie.
Organizatorzy: Fundacja Sztuka i Współczesność, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski Projekt współfinansuje Miasto Stołeczne Warszawa Patron medialny projektu: Magazyn Przestrzeń, Notes.Na.6.Tygodni Współpraca: Fundacja Bęc Zmiana, Stowarzyszenie Miasto jest Nasze, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Towarzystwo Osób Głuchoniewidomych, Ogród Botaniczny Polskiej Akademii Nauk w Powsinie, Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego, GOREktyw, Fundacja Artystyczna PERFORM, Laboratorium EE Partnerzy projektu: Wrocławska Fundacja Filmowa, Against Gravity, whamaku.pl Partner kulinarny projektu: Qchnia Artystyczna Partner CSW: REGENT Warsaw Hotel Patroni medialni CSW: Gazeta Wyborcza, Wyborcza.pl Warszawa, Gazeta Co Jest Grane, TOK FM, ELLE, Elle Decoration, Esquire Polska, Aktivist, artinfo.pl, Stolica
|